ĐẶC SẢN THỊT CHUỘT ĐỒNG LỆ THỦY

Xin chào cả nhà, hôm nay em sẽ giới thiệu cho cả nhà một Đặc Sản vô cùng đặc biệt của người dân Lệ Thủy – Quảng Bình. Đó là món ” Thịt chuột đồng”.  Thịt chuột đồng được coi là món yêu thích nhất của con em người Lệ Thủy vào những ngày thu hoạch vụ mùa. Họ bắt chuột, làm chuột và chế biến chuột thành những món ăn, lạ, độc đáo, không kém phần hấp dẫn.Những ngày mưa rả rít lại thèm món thịt chuột đồng nhấp cùng ly rượu cay nồng. Ôi, mới nghĩ đến mà rệu rạo cả nước miếng. Nhìn xuống áo thì đã ướt cả vạt rồi.

1. Giới thiệu về Chuột đồng.

Chuột đồng là tên gọi một số loài sinh vật nhỏ thuộc phân họ chuột, bộ gặm nhấm. Hình dạng của chúng khá giống chuột nhắt, nhưng thân thể chắc khỏe hơn, đuôi ngắn hơn và có lông, đầu hơi tròn, mắt và tai nhỏ hơn và răng hàm cao hơn với chỏm răng nhọn hơn, ít tròn hơn.

Tuy nhiên, ít ai biết thịt chuột lại ăn ngon lành đến thế.  Mới nghe kể ăn thịt chuột thì sợ nhưng khi đã ăn vào thì nghiện luôn đó cả nhà nhé.Cứ đến vụ mùa tái sinh xong là khoảng thời gian bắt đầu có thịt chuột, đi dọc cánh đồng ở các địa bàn trên Lệ Thủy, ở đâu cũng bắt gặp chuột, có lúc thấy chuột chạy cả đoàn,. Thời điểm này cũng là thời điểm chuột béo và ngon nhất trong năm.Địa bàn Lệ Thủy chủ yếu là trồng lúa nên chuột ở đây nhiều không đếm ngạ, sau mỗi mùa thu hoạch, chuột lớn lên nhờ ăn lúa, vì thế thịt chuột ngon, mềm, béo ngậy.. và tất yếu đã trở thành đặc sản của địa phương.

2. Cách bắt chuột đồng

Có rất nhiều cách để bắt chuột như: dùng thuổng, cuốc, đơm bẫy, đốt khói, hay thả lưới. Nhưng phương thức chủ yếu nhất mà người dân sử dụng đó là tìm hang cuốc chuột.

Dùng cuốc.

Thường thì đi bắt chuột sẽ theo nhóm, một nhóm tầm ba đến năm người, người cầm cuốc, người cần gậy, người cầm bao hoặc lồng để bỏ chuột. Cứ đến mùa này mà nhìn ra cách đồng thì vui như hội, có lúc “cười đọa luôn”. Đầu tiên cả nhóm sẽ đi dọc bờ ruộng để tìm kiếm ở đâu có hang chuột ( là thấy những cái lỗ nhỏ ở trên dường ruộng) Sau đó, nghiên cứu phá hang, một người dùng cuốc, cuốc vào miệng hang, khi chuột thấy động thì luống cuống chạy ra khỏi hang, người dân chỉ cần  nhanh tay đặt bẫy hoặc chụp ngay là bắt được.

Hun khói

Hun khói là cách mà người dân dùng lửa và rơm để đốt ngoài hang chuột, chuột nằm trong hang ngột ngạt, không thở được, thế là kêu nhau rít rít chạy ra ngoài. Ôi thôi, cả đàn chuột xem như xin cúi đầu vào tù ngay. Hay mà vui lắm cả nhà ạ.

Đơm bẫy bằng ngô, khoai.

Ngô, khoai là món khoái khẩu của chuột đồng, các bạn cắt ngô, khoai, sắn.. ra thành từng miếng to bằng ngón tay cái, rồi cho vào bên trong lồng, sau đó mang ra đồng bẫy thôi. Với bài mồi này các bạn có thể sử dụng gần như quanh năm. Vì ngoài đồng thường không có các loại thức ăn này. Nên chuột hầu như không thể bị no mồi được.

3. Cách chế biến chuột đồng

Sau khi bắt chuột về, tùy theo món mà người dân sơ chế con chuột theo từng kiểu: Có khi trụng nước sôi rồi cạo lông chuột, sau đó hun khói, có người thì cắt cổ, bỏ chân để lột da, nhiều cái hay và thú vị lắm.

Chuột hun khói

Chuột bắt về, đập chết, sau đó trụng nước sôi. Khi pha nước ta phải pha đúng tỉ lệ nước sôi/lạnh là 60/40. Rồi sau đó cạo lông, tiếp theo là dùng rơm đốt lên rồi bỏ chuột vào để thui, thui xong da chuột có màu nâu đỏ, đẹp mắt lắm.  Sau khi thui có người để vậy đưa ra chợ bán, có người chế biến luôn thì đưa chuột đã thui rồi cắt đầu, cắt chân, đuôi, mổ bụng và moi hết ruột, ngâm nước muối sạch sẽ để lên bếp luôn. Nói đến đoạn ni là bắt đầu rệu rạo rồi đây.

Chuột lột da.

Chuột bắt về, đập chết, sau dó dùng kéo hoặc dao cắt đầu, cắt chân chuột rồi cầm từ điểm cắt tại đầu lột từ trên xuống dưới. Chuột lột xong màu trắng phau, nhìn rất hấp dẫn nhưng lại không ngon bằng thịt chuột  thui. Nhưng tùy cách ăn của mỗi người lại có cách làm chuột phù hợp, hợp vệ sinh.

Lưu ý: Khi làm thịt chuột phải chú ý bỏ hoi ở sau tai, nếu còn sót thì thịt sẽ bị hôi và tanh.

4. Những món ăn được chế biến từ chuột đồng

Có rất nhiều món ăn bắt nguồn từ con chuột, ví  dụ như: Chuột đồng giả cầy, chuột đồng nướng gia vị, chuột đồng hấp chá chanh, chuột đồng quay lu, hay là khô chuột đồng, nhiều không kể hết… Còn phổ biến nhất là món thịt chuột đồng kho sả ớt.

Món chuột đồng kho sả ớt theo vị của người Lệ Thủy thì cay mà ngon lắm.  Một nồi kho  tầm 4 – 5 con chuột đồng đã lột da ( tùy theo số lượng người ăn mà chế biến chuột nhiều hay ít), tỏi, 1 vài cọng sả, nhiều trái ớt cay. Gia vị gồm có đường, nước mắm, bột nêm , ớt bột, hạt tiêu…..Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu thì Chuột đã làm sạch, chặt khúc vừa ăn, thường một con chuột nhỏ thì chặt bốn, còn con to quá thì chặt sáu. Sau đó ướp với sả ớt bằm nhuyễn, rồi thêm muối, bột ngọt, đường, nước mắm ngon. Đợi khoảng 30 phút cho gia vị ngấm rồi chiên trên lửa riu riu. Khi chiên, đảo đều để thịt chuột chín đều vàng rồi rắc thêm ít hạn tiêu nguyên hạt nữa thì ngon còn gì bằng. Món này có hương thơm của sả, cay nồng của ớt, béo ngậy của thịt, nhiều người ăn xong còn tặc lưỡi nói ngon hơn đà điểu, thịt bò…

Ngồi viết mà nhớ lại, hồi bữa trong nhà mỗi lần ăn thịt chuột là Ba thường nói với mẹ là: “ mẹ bây ơi, lấy cho ba xị riệu’’, Bởi vì, thịt chuột mà uống kèm thêm ly riệu ( rượu)  thì ngon đáo để. Mình vẫn còn nhớ như in câu nói đó của Ba. Giọng nói vừa nông thôn, vừa chất phác nhưng đượm đầy niềm vui, tình thân.

5. Thịt chuột bán ở đâu?

Thịt chuột đồng bán nhiều vào tháng 8 đến tháng 10 hằng năm trong các chợ ở Lệ Thủy như: Thanh Thủy, Hồng Thủy, Thạch Bàn- Phú Thủy hay An Thủy, nói chung là phổ biến.Những con chuột qua lửa sạch lông vàng óng, bóng mỡ bày trên mâm, trong thau, thậm chí trên cả lồng quạt điện hỏng… thu hút đông khách chợ làng hay đầu các ngõ, xóm… “Thịt chuột đồng chính hiệu tại tại Lệ Thuy có mùi thơm, thịt mềm, ngon. Gia đình tôi ăn mãi thành ra nghiện món này luôn. Chị Phạm Thị Thìn, khách mua thịt chuột tại Lệ Thủy cho hay.

Thịt thuột cứ đem ra ngoài chợ bán là hết nhanh lắm, mà cũng được giá, 1kg trung bình từ 100 ngàn đến 150 ngàn đồng.Không biết từ bao giờ chuột đồng đã trở thành món ăn không thể thiếu của người Lệ Thủy nói chung và những du khách sành ăn nói riêng. Là một trong những đặc sản độc đáo của xứ Lệ, chuột đồng là loại thực phẩm được dùng để chế biến những món ăn vô cùng hấp dẫn và ngon miệng. Đối với những người sành ăn thì các món ăn từ thịt chuột mang đến những hương vị riêng, hấp dẫn. Hy vọng qua bài viết mà Đặc sản Quảng Bình vừa chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn có được những thông tin cần thiết về loại đặc sản trứ danh này.Có ai về Quảng Bình chơi thì nhớ ghé Lệ Thủy làm miếng thịt chuột xem có ngon như lời kể của mình không nhé.